Jackie Kay – biografie van Bessie Smith

Er zijn schrijvers van biografieën en er zijn Schrijvers van Biografieën. Jackie Kay is iemand, die duidelijk tot de tweede categorie behoort. Jacqueline Margaret Kay is een Schotse dichteres, en schrijfster van toneelstukken en romans, waaronder het briljante “Trumpet”. Haar prijzenkast toont onder meer een Somerset Maugham Award en een Guardian Fiction Prize. Als zwarte vrouw in Schotland, geadopteerd door witte ouders, voelde zij zich door de muziek van Bessie Smith een onderdeel van een grote zwarte familie.

In 1997 verscheen de biografie “Bessie Smith: A Poet's Biography of A Blues Legend”, dat in 2021 opnieuw werd uitgebracht. Alles wat een biografie hoort te hebben zit erin. De geboorte van Bessie, haar jeugd, haar roem en de teloorgang, haar biseksuele geaardheid en uiteindelijk haar dood op 43-jarige leeftijd door een auto-ongeluk. Uiteraard komen zaken naar voren, die in die tijd speelden, zoals racisme en de Jim Crow-tijd. Wat uitzonderlijk is in deze biografie is het feit day Kay het karakter van Bessie Smith toont. Een opvliegend karakter, zware drinker en een zedeloos gedrag. Daar tegenover was zij empathisch, gul en vrijgevig. Naast een verslag van het leven van deze blueszangeres laat Kay haar fantasie gaan in een aantal hoofstukken, waardoor Smith een romanfiguur wordt. De combinatie van feiten en (op ware gebeurtenissen gebaseerde) fictie maken van Bessie Smith een levend wezen.



De eerste opnamen, die Bessie Smith maakte dateren uit 1923, meer dan honderd jaar geleden! Toch doen haar verhalen, vormgegeven in prachtige muziek, er nog steeds toe. En Jackie Kay heeft dit in deze prachtige biografie op excellente wijze vorm gegeven. 

Faber & Faber Limited 1997/2021

08.04.2025